जर तुमच्याकडे रेशनकार्ड असेल आणि तुम्ही अद्याप KYC (ई-केवायसी) प्रक्रिया पूर्ण केलेली नसेल, तर ही बातमी तुमच्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे. सरकारने रेशनकार्डधारकांसाठी ई-केवायसी अनिवार्य केले आहे. जे लाभार्थी या प्रक्रियेपासून दूर राहतील, त्यांचे नाव रेशन योजनेतून वगळण्यात येणार आहे. मात्र दिलासादायक बाब म्हणजे सरकारने ई-केवायसी करण्यासाठीची अंतिम मुदत 30 एप्रिल 2025 पर्यंत वाढवली आहे.
काय आहे ई-केवायसी आणि ती का आवश्यक आहे?
ई-केवायसी म्हणजेच इलेक्ट्रॉनिक “नो युअर कस्टमर” प्रक्रिया. यामध्ये रेशनकार्डधारकांची आधार क्रमांकाशी लिंक, मोबाईल नंबर व बायोमेट्रिक माहिती पडताळली जाते. या प्रक्रियेमुळे अपात्र व्यक्तींचे नाव योजनेतून वगळता येते आणि योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत धान्य पोहोचवता येते.
सरकारचा उद्देश
ई-केवायसी सक्ती करण्यामागे सरकारचा हेतू म्हणजे रेशन योजनेतील अपात्र लाभार्थ्यांना वगळणे आणि फक्त गरजू कुटुंबांपर्यंत धान्याचा लाभ पोहचवणे. अनेक राज्यांमध्ये असे निदर्शनास आले आहे की, एकाच व्यक्तीकडे एकाहून अधिक रेशनकार्ड आहेत किंवा अनेक अपात्र कुटुंबे वर्षानुवर्षे या योजनेचा गैरफायदा घेत आहेत.
अंतिम तारीख 30 एप्रिल 2025 – ही आहे संधी
मागील काही महिन्यांपासून अनेक रेशनकार्डधारकांनी अद्याप ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केलेली नाही. त्यामुळे केंद्र सरकारने यासाठीची अंतिम मुदत 30 एप्रिल 2025 पर्यंत वाढवली आहे. ही मुदत अंतिम असून त्यानंतर ई-केवायसी न केलेल्यांचे रेशनकार्ड रद्द केले जाऊ शकते किंवा त्यांचे नाव योजनेतून हटवले जाऊ शकते.
कोणत्या रेशनकार्डधारकांनी करावी ही प्रक्रिया?
सर्व अंत्योदय आणि प्राधान्य कुटुंबातील (PHH आणि AAY) लाभार्थ्यांना ई-केवायसी करणे आवश्यक आहे. म्हणजेच, जे जण केंद्र सरकारच्या “राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा योजना” अंतर्गत मोफत किंवा सबसिडी दराने रेशन घेत आहेत, त्यांनी ही प्रक्रिया तातडीने पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
मोबाईलवरून घरबसल्या करा ई-केवायसी
सरकारने ही प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी ई-केवायसी ऑनलाइन पद्धतीने पूर्ण करण्याची सुविधा दिली आहे. आता तुम्ही घरी बसून मोबाईलच्या मदतीनेही ई-केवायसी करू शकता. त्यासाठी खालील स्टेप्स फॉलो करा:
- www.nfcaharyana.in किंवा राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर लॉगिन करा.
- “e-KYC for Ration Card” किंवा “Ration Card Aadhaar Link” पर्यायावर क्लिक करा.
- तुमचा राहिवासी राज्य, जिल्हा आणि रेशनकार्ड क्रमांक प्रविष्ट करा.
- त्यानंतर, आधार क्रमांक व OTP टाकून पडताळणी करा.
- बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणाची गरज असल्यास नजीकच्या CSC केंद्रावर भेट द्या.
ई-केवायसी करताना लक्षात ठेवा:
आधार कार्ड तुमच्या रेशनकार्डशी लिंक असणे आवश्यक आहे.
मोबाईल नंबर आधारशी लिंक असावा, कारण OTP त्याच नंबरवर येतो.
जर बायोमेट्रिक पडताळणी आवश्यक असेल, तर ती पूर्ण करावी लागेल.
रेशनकार्ड रद्द झाल्यास काय होईल?
जर तुम्ही 30 एप्रिलपूर्वी KYC पूर्ण केली नाही, तर पुढील गोष्टी होऊ शकतात:
रेशन मिळणे थांबेल.
तुमचे नाव लाभार्थी यादीतून वगळले जाईल.
भविष्यात योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पुन्हा नोंदणी करावी लागेल.
रेशनकार्ड रद्द झाल्यास अनेक अन्य सरकारी योजनांचा लाभही बंद होऊ शकतो.
शासनाकडून अपील
राज्य सरकारे आणि केंद्र सरकार दोन्हींकडून वारंवार अपील करण्यात येत आहे की, सर्व पात्र लाभार्थ्यांनी आपली ई-केवायसी प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करावी. यासाठी शासकीय केंद्रे, CSC केंद्रे आणि ऑनलाईन पोर्टल्सवर सुविधा उपलब्ध करून देण्यात आली आहे.
निष्कर्ष:
ई-केवायसी ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया असून ती पूर्ण न केल्यास तुम्हाला रेशन योजनेचा लाभ मिळणार नाही. त्यामुळे, तुमचं रेशनकार्ड चालू ठेवायचं असेल तर 30 एप्रिलपूर्वी ई-केवायसी पूर्ण करणं गरजेचं आहे. घरबसल्या ऑनलाइन पद्धतीने ही प्रक्रिया केवळ काही मिनिटांत करता येते. गरज आहे ती फक्त जागरूकतेची!
